Duizendpoten behoren tot het subgroep Myriapoda, een groep geleedpotigen die bekend staat om hun vele poten en lange lichaam. Ondanks dat ze soms worden gezien als enge insecten, zijn duizendpoten eigenlijk geen insecten, maar meer verwant aan schaaldieren en spinachtigen.
Een bijzonder fascinerende soort duizendpoot is de Diplopoda, beter bekend als de gewone duizendpoot. Deze naamgever van de Diplopoda-groep heeft een unieke eigenschap die hem onderscheidt van andere duizendpoten: twee paar poten per segment. Dit in tegenstelling tot hun “neefjes” de Symphyla en Pauropoda, die slechts één paar poten per segment hebben.
Een kijkje in het leven van de gewone duizendpoot
Gewone duizendpoten zijn over het algemeen klein en bewegen langzaam, met een lengte variërend van enkele millimeters tot maximaal 30 centimeter. Hun lichaam bestaat uit een reeks segmenten, elk met twee paar poten die ze helpen om zich voort te bewegen door de grond, tussen bladeren of onder stenen.
Een andere opvallende eigenschap van Diplopoda is hun vermogen om zichzelf te verdedigen tegen roofdieren. In plaats van giftig te zijn, scheiden ze een onaangename, stinkende vloeistof af die hun belagers afschrikt. Sommige soorten duizendpoten kunnen zelfs rollen in een beschermende bol als ze zich bedreigd voelen.
Habitat en voeding:
Gewone duizendpoten komen voor in bijna alle habitats over de hele wereld, van bossen en graslanden tot tuinen en parken. Ze zijn vooral actief in vochtige omgevingen, waar ze zich voeden met dode bladeren, rottende houtresten, paddenstoelen en andere organische stof.
Met hun vele poten graven Diplopoda efficiënt door de grond op zoek naar voedsel. Hun kaken, die zich aan de voorzijde van het lichaam bevinden, helpen hen om hun prooi in kleinere stukjes te breken voordat ze deze inslikken.
Het sociale leven (of gebrek daaraan) van duizendpoten:
Hoewel duizendpoten niet echt sociaal zijn in de zin dat ze samenleven in groepen, kunnen ze wel soms dicht bij elkaar voorkomen in gebieden met veel voedsel en een geschikte leefomgeving. Ze communiceren niet met elkaar door geluiden of geuren, maar communiceren via chemische signalen die zij door middel van hun exoskelet afgeven.
Diplopoda: een belangrijke rol in het ecosysteem:
Gewone duizendpoten spelen een belangrijke rol in het ecosysteem door de afbraak van organische stof te bevorderen. Door dode bladeren en andere resten te consumeren, helpen ze voedingsstoffen terug te keren naar de bodem, wat ten goede komt aan de groei van planten. Bovendien dienen ze als voedsel voor andere dieren, zoals vogels, reptielen en amfibieën.
Interessante weetjes over Diplopoda:
- De duizendpoot heeft geen duizend poten, maar kan er tussen 30 en 750 hebben, afhankelijk van de soort.
- Sommige duizendpoten kunnen tot 25 jaar oud worden.
- Diplopoda kunnen hun lichaamsdelen afwerpen als ze zich bedreigd voelen (autotomie).
De Dipolda: een fascinerende schepping
Diplopoda zijn vaak over het hoofd gezien in de natuur, maar deze kleine schepsels spelen een belangrijke rol in het behoud van een gezond ecosysteem.
Hun unieke anatomie, verdedigingsmechanismen en eetgewoontes maken ze tot interessante dieren om te observeren. Volgende keer dat je in de tuin bent of door het bos loopt, houd dan goed uitkijk! Je zou zomaar eens een Diplopoda kunnen tegenkomen, hard op zoek naar zijn volgende maaltijd.
Tabel met Dipolda-soorten:
Soort | Lengte (cm) | Habitat |
---|---|---|
Julus terrestris | 2 - 4 | Vochtige bossen, tuinen |
Lithobius forficatus | 1 - 2.5 | Graslanden, bossen |
Ommatoiulus moreletii | 3 - 5 | Droge gebieden, struiken |
Let op: deze tabel geeft slechts een beperkt overzicht van de vele Diplopoda-soorten die wereldwijd voorkomen.